:: [Nr 13/73] Straszni mieszczanie
Artyku³ dodany przez: Redakcja (2008-12-01 15:11:04)

ByÅ‚y burmistrz Leska Robert Petka rozpoczÄ…Å‚ na Å‚amach Gazety Bieszczadzkiej cykl artykułów o wzajemnych relacjach pomiÄ™dzy Ustrzykami i Leskiem. We wstÄ™pie do tego obszernego materiaÅ‚u pisze- „SpoÅ‚eczna pamięć przeszÅ‚oÅ›ci- w przypadku konfliktu lesko- ustrzyckiego koncentruje siÄ™ głównie na czterech aspektach dziejów tych miast; bogatej tradycji historycznej Leska w peÅ‚nieniu funkcji oÅ›rodka miejskiego i powiatowego, korekcie granic pomiÄ™dzy PolskÄ… a ZSRR z 1951 roku i zwiÄ…zanych z tym przesiedleniach, utworzeniem w 1972 dużego powiatu bieszczadzkiego z siedzibÄ… w Lesku i wstÄ™pnych zaÅ‚ożeniach reformy administracji publicznej i tworzenia powiatów przygotowanych przez rzÄ…d Hanny Suchockiej.” W pierwszym odcinku cyklu Robert Petka zajÄ…Å‚ siÄ™ stronÄ… historycznÄ…, a Å›ciÅ›lej mówiÄ…c przewagÄ… Leska – w tym wÅ‚aÅ›nie historycznym aspekcie- nad Ustrzykami. Cytuje autor wypowiedzi leskich mieszczan z czasów drugiej wojny o powiat. Wypowiedzi buÅ„czuczne, peÅ‚ne pychy i braku poszanowania dla Ustrzyk. Leszczanie twierdzÄ… w wiÄ™kszoÅ›ci, że historia Å›wiadczy za nimi, że bezspornie im siÄ™ należy siedziba powiatu. Ba jeÅ›li by siÄ™ trzymać tej argumentacji stolicÄ… Polski po dziÅ› dzieÅ„ powinno być Gniezno, a stolicÄ… Podkarpacia PrzemyÅ›l. Robert Petka cytuje miedzy innymi K.A. RejmaÅ„skiego, który mówi- Lesko byÅ‚o od prawie dwóch wieków miastem powiatowym województwa lwowskiego, sÄ…siadujÄ…cym z powiatami: sanockim, dobromilskim, turczaÅ„skim - no i co z tego, można by zapytać. Czy K.A. RejmaÅ„ski byÅ‚ ostatnio w Dobromilu. Gdyby byÅ‚ zrozumiaÅ‚ by może, że tradycja i historia majÄ… w reformach administracyjnych niewielkie znaczenie. DziÅ› Dobromil to maÅ‚a , zaniedbana mieÅ›cina, bez jakiegokolwiek znaczenia . Zbytnie zapatrzenie w historiÄ™ raczej szkodzi niż pomaga i w Lesku powinni o tym wiedzieć. Atutami Leska wymienianymi jako argumenty za utworzeniem tutaj siedziby powiatu sÄ… leska synagoga, kirkut, zamek Kmitów. Co to za argumenty. Moim zdaniem jeÅ›li już to argumentami sÄ… piekarnia i ciastkarnia Szelców, Talens PaÅ‚ackiego. Kirkut , synagoga nikomu pracy nie dadzÄ…, nie sÄ… miastotwórcze.
Prawie wszyscy Polacy zafascynowani są Stanami Zjednoczonymi. Marzeniem wielu z nas było znaleźć się za wielką wodą. Bo Ameryka to w Polsce ciągle jeszcze synonim bogactwa, dostatniego życia. Skąd się ta wielkość ameryki wzięła, ano z konglomeratu narodów, ras, a tym samym ożywczych pomysłów, różnych sposobów myślenia. Słowem z mieszanki wybuchowej, która jest zaczynem jakiegokolwiek rozwoju.
Leszczanie wytykają Ustrzykom ich plebejskość, nuworyszostwo. W 1951 roku do Ustrzyk zjechało raptem około dwóch tysięcy przesiedleńców, na dodatek nie wszyscy osiedlili się w samym mieście. Lesko w tym czasie jak twierdzą leszczanie było dumną stolicą powiatu z ponad trzema tysiącami mieszkańców. Co spowodowało to, że dziś Ustrzyki liczą sobie ponad dziesięć tysięcy mieszkańców a Lesko niespełna siedem, wszak nie decyzje administracyjne. Lesko szczyci się swoim ratuszem, rynkiem. Nich leszczanie obejrzą teraz rynek w Ustrzykach. Szczęściem Ustrzyk było właśnie to, co leszczanie miastu nad Strwiążem wytykają, mianowicie fakt iż miejscowa ludność to zlepek obywateli całej Polski, a ostatnio nawet Europy. Nie ma nic bardziej twórczego jak uczenie się od innych i przyjmowanie od nich tego co najlepsze. Tak robi się w Ustrzykach i efekty tego są widoczne.
Ustrzyki nie żyjÄ… historiÄ… i caÅ‚e szczęście. Nie ma tu zamku, ale jest Pamo-Plas, który daje pracÄ™ ponad dwustu osobom. Jest kirkut – skromniejszy od leskiego- ale ważniejsze, że jest kilkanaÅ›cie zakÅ‚adów drzewnych, w tym dwa bardzo duże. Synagoga też jest w Ustrzykach, ale wykorzystano ja caÅ‚kiem praktycznie umiejscawiajÄ…c w niej bibliotekÄ™. Nie ma tylu zabytkowych kamieniczek co w Lesku, jednak miejscowi wolÄ… fakt iż jest w mieÅ›cie kilka hoteli, wyciÄ…gów i tras narciarskich. To nie zabytki tworzÄ… miejska infrastrukturÄ™.
Roberta Petkę bardzo szanuję mimo iż nasze poglądy często się różnią. Na temat wojny powiatowej rozmawialiśmy wielokrotnie jeszcze wtedy gdy pracowałem w radiu Bieszczady. Zresztą także Pan Rejmański rozumiał wtedy argumenty, które zdecydowały o lokalizacji siedziby powiatu w Ustrzykach- dowodem jego zapis mojej radiowej rozmowy z leskim wiceburmistrzem Andruchem i jej przeciwwagi czyli rozmowy z burmistrzem Ustrzyk Piotrem Korczakiem.
To straszni mieszczanie zdołowali Lesko. Burmistrz Gocek i jego następca Robert Petka nie byli leszczanami. Całe szczęście bo to dopiero oni pchnęli w to miasto ożywczego ducha. Niech mieszczanie lescy dalej knują teorie o historycznej wyższości Leska nad Ustrzykami. Nas ustrzyckich ptoków i krzoków g.. to obchodzi. My robimy swoje i niczego nikomu nie zazdrościmy.


Wiesław Stebnicki


adres tego artyku³u: http://www.naszepo³oniny.pl/articles.php?id=423